Η παραπληροφόρηση για το κλίμα είναι η σκόπιμη διάδοση ψευδών πληροφοριών σχετικά με την κλιματική αλλαγή και τη δράση για το κλίμα. Μπορεί να λάβει διάφορες μορφές, από την απόλυτη άρνηση και τις θεωρίες συνωμοσίας μέχρι μια πιο ήπια, πιο ύπουλη παραπληροφόρηση που επιδιώκει να θολώσει τα νερά με ισχυρισμούς ότι η κλιματική αλλαγή δεν προκαλείται από τον άνθρωπο ή ότι δεν είναι τόσο κακή όσο λένε οι επιστήμονες και ότι, συνακόλουθα, δεν απαιτεί επείγουσα δράση.
Η παραπληροφόρηση για το κλίμα δημιουργεί απειλές που μπορούν να οδηγήσουν σε:
- υπονόμευση της εμπιστοσύνης στην επιστήμη
- αποδυνάμωση της δημόσιας στήριξης της δράσης για το κλίμα
- παρεμπόδιση της διεθνούς συνεργασίας και της εφαρμογής της πολιτικής για την κλιματική αλλαγή
- υπονόμευση της δημοκρατίας
Τον Μάρτιο του 2024 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση σχετικά με τη διαχείριση των κλιματικών κινδύνων, με την οποία δεσμευόμαστε να καταπολεμήσουμε την παραπληροφόρηση για το κλίμα.
Πώς αναγνωρίζουμε την παραπληροφόρηση για το κλίμα
Επιβεβαιώστε την αξιοπιστία της πηγής επαληθεύοντας αν αναφέρεται σε επιστημονικά ιδρύματα, περιοδικά αξιολογούμενα από ομοτίμους και ευυπόληπτους ειδησεογραφικούς φορείς.
Η εντυπωσιοθηρική γλώσσα, οι υπερβολές και οι επικλήσεις σε έντονα συναισθήματα αποτελούν προειδοποιητικές ενδείξεις κατά τον έλεγχο της παραπληροφόρησης.
Ανατρέξτε σε ανεξάρτητους ιστοτόπους εξακρίβωσης γεγονότων που είναι διαθέσιμοι για να σας βοηθήσουν στην επαλήθευση ισχυρισμών.
Πόροι και εργαλεία για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης για το κλίμα
Πόροι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:
- Η εργαλειοθήκη του συμφώνου για το κλίμα για το πώς να μιλήσετε με τους ανθρώπους σχετικά με τη δράση για το κλίμα, και άλλοι πόροι για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης για το κλίμα
Εξωτερικοί πόροι:
- Πώς αντιμετωπίζουμε την παραπληροφόρηση για το κλίμα: φυλλάδια σχετικά με τον τρόπο αναγνώρισης συνωμοσιών και τον τρόπο επικοινωνίας με άτομα που πιστεύουν σε αυτές
- Μυθοκτόνοι — τα επιστημονικά δεδομένα για το κλίμα και την ενέργεια: ιστοσελίδα των Ηνωμένων Εθνών
- Προστατεύστε το μέλλον: έργο σχετικά με προκλήσεις όπως η κλιματική αλλαγή, η παραπληροφόρηση και η κυβερνοασφάλεια, στο οποίο συμμετέχουν αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ και νέοι δημιουργοί περιεχομένου.
Εργαλειοθήκη του συμφώνου για το κλίμα: Πώς να μιλήσετε σε άλλους ανθρώπους για τη δράση για το κλίμα
Η εργαλειοθήκη αυτή σας βοηθά να εξηγήσετε και να μιλήσετε για τη δράση για το κλίμα στην κοινότητά σας.

Τι μπορείτε να κάνετε για να σταματήσετε την παραπληροφόρηση για το κλίμα;
Συμβουλές από τους πρεσβευτές του συμφώνου για το κλίμα:
- Αναφέρετε περιπτώσεις παραπληροφόρησης που συναντάτε — πολλές πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης διαθέτουν λειτουργία αναφοράς αναρτήσεων
- Μην ασχολείστε με αναρτήσεις που παραπληροφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, καθώς ενεργώντας με αυτό τον τρόπο ενισχύετε απλώς το μήνυμα και του δίνετε μεγαλύτερη σημασία
- Συμβάλλετε στη διάδοση ορθών πληροφοριών μέσω των διαύλων επικοινωνίας και των δικτύων σας, τόσο εντός όσο και εκτός διαδικτύου
- Έχετε επίγνωση των προκαταλήψεών σας και λαμβάνετε τις πληροφορίες σας από διάφορες πηγές ώστε να έχετε μια ισορροπημένη εικόνα
Τι κάνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να αντιμετωπίσει την παραπληροφόρηση;
Η προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης για το κλίμα περιλαμβάνεται στη γενική πολιτική για την παραπληροφόρηση, η οποία επικεντρώνεται στα εξής:
- Ανάπτυξη πολιτικών για την ενίσχυση των δημοκρατιών μας, αποτροπή της κατάχρησης διαδικτυακών πλατφορμών από φορείς παραπληροφόρησης και προστασία των δημοσιογράφων και της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης
- Ευαισθητοποίηση σχετικά με την παραπληροφόρηση, την ετοιμότητα και την αντίδρασή μας
- Ενίσχυση της ανθεκτικότητας της κοινωνίας έναντι της παραπληροφόρησης μέσω του γραμματισμού στα μέσα επικοινωνίας και του ελέγχου γεγονότων
- Συνεργασία με άλλα θεσμικά όργανα, εθνικές αρχές ή τρίτα μέρη
Πόροι για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης
- Στρατηγική επικοινωνία και αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης: σελίδα που εξηγεί τη στρατηγική της Επιτροπής για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης, στην οποία εμπεριέχονται σύνδεσμοι, βίντεο και άλλοι πόροι
- Βίντεο για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τους κινδύνους της παραπληροφόρησης ενόψει των ευρωπαϊκών εκλογών
- Εργαλειοθήκη για εκπαιδευτικούς δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σχετικά με τον τρόπο εντοπισμού και αντιμετώπισης της παραπληροφόρησης, ώστε να μεταδώσουν στους μαθητές και τις μαθήτριες σημαντικές δεξιότητες πλοήγησης στο διαδίκτυο
- Κατευθυντήριες γραμμές για εκπαιδευτικούς σχετικά με την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης: δέσμη κατευθυντήριων γραμμών για εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σχετικά με την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης και την προώθηση του ψηφιακού γραμματισμού.
- Πώς λειτουργεί η παραπληροφόρηση: σειρά βίντεο από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Δείτε τι μπορείτε να κάνετε για να ενημερώνεστε και να συμβάλετε ενεργά: ακολουθήστε μας στο Instagram, στο LinkedIn και στο Twitter, και εγγραφείτε στο μηνιαίο ενημερωτικό μας δελτίο για να λαμβάνετε ενημερώσεις και αξιόπιστες πληροφορίες που μπορείτε εύκολα να μοιραστείτε με συγγενείς και φίλους.